Antoni Gaudí - samotny geniusz

Autorka: Ewa Krajewska

Niezwykle oryginalne, magiczne budowle tego wybitnego katalońskiego architekta można podziwiać w Barcelonie. Jego dzieła stały się wizytówką miasta i przyciągają rzesze turystów z całego świata.

Antoni Gaudí urodził się w 1852 r. w małej miejscowości Reus w Katalonii. W dzieciństwie często chorował, co ograniczało jego kontakty z rówieśnikami i skazywało na samotność. Antoni spędzał dużo czasu z matką. Chętnie chodził na spacery i obserwował przyrodę, co stało się źródłem cennej inspiracji w dorosłym życiu. Po ukończeniu architektury  młody Gaudí szybko otrzymał swoje pierwsze zlecenie – zaprojektowanie latarni na Placu Reial w dzielnicy gotyckiej w samym sercu Barcelony. Pomimo tego, że latarnie nie wyglądały zbyt oryginalnie, talent młodego architekta został zauważony i wkrótce Gaudí otrzymał kolejne zlecenia i pokazał swój niezwykły styl. Projektował nie tylko budynki, ale również meble i elementy wyposażenia wnętrz. Jego nowatorskie podejście do architektury przykuły uwagę Eusebia Güella, bogatego przedsiębiorcy z Barcelony, który zlecił mu kilka ważnych projektów, nie szczędząc przy tym środków, by nic nie ograniczało wyobraźni młodego geniusza. Gaudí zaprojektował dla niego m.in. Pałac Güell (dom), kościół w dzielnicy zamieszkałej przez jego pracowników, a także park. W pierwotnym założeniu park miał być ekskluzywną dzielnicą dla bogatych mieszczan, ale ci jednak woleli pozostać w ścisłym centrum Barcelony, więc projekt okazał się porażką. Spadkobiercy Eusebi Güella przekształcili więc to miejsce w park miejski, gdzie można podziwiać projekty Gaudiego, m.in. pofalowany taras wykończony barwną mozaiką z potłuczonej ceramiki, dom stróża, monumentalne, bogato zdobione schody czy niezwykłe kolumny imitujące stalagnaty jakie można znaleźć w jaskiniach. Antoni Gaudí projektował również domy dla innych bogatych rodzin. Na szczególną uwagę zasługują dwa z nich: Casa Milá oraz Casa Batlló, obecnie oba przekształcone w muzea. Jednakże najważniejszym projektem Gaudiego było zaprojektowanie kościoła Sagrada Familia. To poważne zlecenie otrzymał mając zaledwie 31 lat i pracował nad nim do końca życia. Kościół do dnia dzisiejszego nie został ukończony i nadal jest w budowie.

Park Guell: fragment pofalowanego tarasu wyłożonego potłuczoną ceramiką, w tle dom stróża, fot. @ Ewa Krajewska

Antoni Gaudí łączył w swoich projektach prostotę i funkcjonalność z niezwykle oryginalnym wzornictwem. Unikał ostrych kątów i starał się nadać swoim budowlom jak i przedmiotom codziennego użytku zaokrąglone kształty. Jego największym źródłem natchnienia była natura. Gaudí obserwował jakie struktury tworzyła natura, by móc zastosować te same rozwiązania w swoich projektach. Widać to szczególnie wewnątrz neogotyckiego kościoła Sagrada Familia, gdzie kolumny przypominają pnie i konary drzew. Kataloński architekt często wykorzystywał potłuczoną ceramikę i tworzył z niej kolorowe, oryginalne mozaiki (tzw. trencadi), by nadać swoim projektom niepowtarzalny wygląd. Kolejny charakterystyczny element to ozdobne kominy na dachach budynków. Gaudí uczynił z nich prawdziwe dzieła sztuki, obkładając kolorową ceramiką i nadając niespotykane kształty przypominające grzyby. Fasady budynków także mają nietypowe, opływowe kształty, a balkony czasem przypominają splecione gałęzie drzew (np. w Casa Milá) lub karnawałowe maski (Casa Batlló). Zupełnie innym projektem jest Sagrada Familia, gdyż jest to przykład neogotyku, choć widać wyraźnie charakterystyczne elementy dla stylu Gaudiego. Artysta często wykorzystywał światło jako elementu architektury, co jest widoczne w kościele Sagrada Familia, gdzie kolorowe światło wlewające się do środka przez wielkie witraże, zabarwia szare kolumny i sklepienie na delikatne, pastelowe odcienie. Tworzy to niezwykły, wręcz magiczny efekt i można odnieść wrażenie, że przekroczyło się próg baśniowej krainy. Zresztą podobne wrażenie odczuwa się przebywając w domach zaprojektowanych przez Gaudiego czy w Parku Güell. Projekty Gaudiego przenoszą zwiedzających w magiczną baśń, gdzie wszystkie elementy współgrają ze sobą, tworząc harmonijną przestrzeń.



Wnętrze kościoła Sagrada Familia, fot. @ Ewa Krajewska

Życie prywatne genialnego architekta owiane jest tajemnicą. Oficjalnie wiadomo, że Gaudí mieszkał ze swoim ojcem i siostrzenicą w niewielkim domu w Parku Güell. W jego życiu nigdy nie pojawiła się żadna kobieta, więc artysta nie ożenił się i spekuluje się, że nigdy nie miał żadnych kontaktów seksualnych. Jednakże nie brak też domysłów sugerujących, że łączył go potajemny romans z siostrzenicą, ale na to żadnych dowodów nie ma. Gaudí był, natomiast, człowiekiem głęboko wierzącym i bardzo przywiązanym do tradycji ojczystej ziemi. Wielka religijność pomogła mu zaprzyjaźnić się ze swoim mecenasem, Eusebi Güellem, który także był człowiekiem głęboko wierzącym. Antoni Gaudí uchodził za antypatycznego gbura, który porażał rozmówców lodowatym, przenikliwym, pełnym cynizmu spojrzeniem błękitnych oczu. W młodości ubierał się modnie i elegancko, chodził do teatru, udzielał się towarzysko. Z wiekiem stawał się coraz większym samotnikiem, pochłoniętym przez pracę i obsesyjnie przestrzegającym nakazów religijnych. Codziennie chodził do kościoła, a po drodze dawał jałmużnę napotkanym żebrakom, mimo iż sam nigdy nie był człowiekiem zamożnym. Żył bardzo skromnie, z czego był niezmiernie dumny. Pod koniec życia sam przypominał bezdomnego włóczęgę, co przyniosło tragiczne skutki. 7 czerwca 1926 r. został potrącony przez tramwaj. Nikt nie rozpoznał wielkiego mistrza, więc w szpitalu nikt nie kwapił się, by udzielić mu pomocy. Dopiero na drugi dzień, kiedy rozpoznał go jeden ze współpracowników, zajęto się nim, ale na pomoc było już za późno. Wielki architekt zmarł kilka dni później. Pochowano w krypcie w kościele Sagrada Familia, a na pogrzebie żegnały go tłumy mieszkańców Barcelony.

Antoni Gaudi ur. 25.06.1852, godz. 9:30, Reus, Hiszpania, klasyfikacja AA, źródło: Astrodatabank

Horoskop wielkiego mistrza jest równie intrygujący co jego dzieła. Antoni Gaudí miał Słońce w Raku, co tłumaczy jego wielkie przywiązanie do tradycji, rodziny i ojczyzny. Ponadto Słońce tworzy wielki trygon w znakach wodnych wraz z Jowiszem w Skorpionie i Neptunem w Rybach. Wskazuje to na wielki talent artystyczny, niewyczerpalne źródło natchnienia, ale również religijność, gdyż zarówno Jowisz jak i Neptun patronują duchowości i religiom. W horoskopie Gaudiego znajdujemy aż dwa latawce. Jeden latawiec oparty jest na wielkim trygonie wodnym, sekstylu stellum Plutona, Urana i Saturna w Byku do Słońca w Raku i Neptuna w Rybach oraz opozycji stellum planet w Byku do Jowisza w Skorpionie. Drugi latawiec także oparty jest o wielki trygon wodny, ale w tym wypadku „głową” jest Mars w Pannie tworzący sekstyl do Słońca, sekstyl do Jowisza w Skorpionie i opozycję do Neptuna w Rybach. To dodawało Gaudiemu dużo zdrowego rozsądku i realizmu, dzięki czemu artysta z łatwością mógł przekuć swoje niezwykłe pomysły w konkretne projekty. Latawiec to figura planetarna zwiastująca dużo szczęścia i powodzenia w życiu, które przychodzi wyjątkowo łatwo, ale ważne jest w tym wsparcie od innych ludzi, gdyż dopiero dzięki pomocy kogoś innego, aktywuje się wielki potencjał latawca. Gaudí miał bogatego mecenasa, dzięki któremu mógł realizować swoje wizje bez żadnych ograniczeń. Nie dziwi też fakt, że to właśnie jemu powierzono kierowanie prac nad kościołem Sagrada Familia, gdzie artysta także realizował swoje niezwykłe pomysły, tworząc architektoniczne arcydzieło.    

Casa Batlló, fot. @ Ewa Krajewska

Mars w Pannie na ascendencie uczynił z Gaudiego osobę niezbyt miłą, która nie wahała się okazywać ludziom swojej niechęci. Artysta uchodził także za człowieka wywyższającego się, sądzącego, że wszystko wie lepiej od innych, co jest charakterystyczne dla Panny, która uważa się za perfekcjonistkę. Choć Gaudí współpracował z wieloma rzemieślnikami, rzeźbiarzami i innymi architektami (szczególnie przy budowie kościoła Sagrada Familia), to nadzorował ich prace i pilnował, by wszystko zostało wykonane zgodnie z jego wolą. Położenie Marsa na ascendencie sprawiło, iż był człowiekiem apodyktycznym, nie liczący się z niczyim zdaniem. Tak silnie wyeksponowany Mars z pewnością nie dodawał Gaudiemu uroku osobistego, a w oczach innych ludzi uchodził za nieprzyjemnego. Co ciekawe bliscy artysty i jego przyjaciele, łącznie z Eusebio Güellem, wyrażali się bardzo pozytywnie o Gaudim, opisując go jako miłego, ciepłego i serdecznego człowieka, ciekawego rozmówcę i świetnego kompana. Skąd taka rozbieżność w ocenie tej samej osoby? Otóż Gaudí ma Księżyc w Wadze. Księżyc opisuje to jak zachowuje się właściciel horoskopu na gruncie prywatnym, w stosunku do najbliższych. Księżyc w Wadze zdradza, że prywatnie Gaudí faktycznie musiał być miły, sympatyczny i mieć nienaganne maniery. Natomiast osoby, które nie poznały go bliżej, odczuwały działanie Marsa na ascendencie. Mars w Pannie obdarzył Gaudiego talentem do planowania przestrzeni, co jest niezbędne w pracy architekta. Panna tworzy struktury od podstawi, sporządza dokładny plan działania, a potem konsekwentnie go realizuje. Bez tych umiejętności Gaudí nie byłby w stanie tworzyć tak wspaniałych dzieł. Konsekwencja przydała mu się szczególnie podczas wieloletniej pracy nad Sagrada Familia. Temu dziełu artysta poświęcił bowiem ponad 40 lat swojego życia i niestety nie dane mu było ujrzeć efektu końcowego. Co ciekawe Antoni Gaudí, tworząc swoje projekty, planował je w trzech wymiarach. Nie szkicował planów budynków, za to tworzył trójwymiarowe modele. Ponadto Mars w Pannie umożliwił architektowi projektowanie funkcjonalnych domów. Gaudí przykładał dużą wagę do potrzeb swoich zleceniodawców, ich trybu życia, wykorzystując maksymalnie naturalne światło. Ascendent w znaku Panny zrealizował się również poprzez wielką skromność, a w późniejszym wieku przez prosty ubiór.

Skąd Gaudí czerpał inspirację i skąd brały się u niego tak niezwykłe pomysły? Wenus, planeta odpowiedzialna m.in. za talenty artystyczne znajduje się w znaku Lwa, który także wiąże się ze sztuką. Takie połączenie sprawiło, że Gaudí pragnął pokazać swoją twórczość publicznie. Wenus tworzy kilka bardzo ważnych aspektów: kwadraturę z Jowiszem oraz kwadraturę z Saturnem, Plutonem i Uranem, co razem tworzy półkrzyż. Ta figura planetarna z jednej strony wnosiła silne napięcie emocjonalne, ale z drugiej strony wyzwała ogromną kreatywność. Kwadratura Wenus z Jowiszem dodatkowo podkreśla jego wielki talent i sprawiła, że artysta tworzył z rozmachem, co jest szczególnie widoczne w przypadku monumentalnego kościoła Sagrada Familia z niezwykle bogato zdobioną fasadą i wysokimi wieżami. Z kolei kwadratura Saturna do Wenus wnosi zupełnie inne wartości, a mianowicie skromność, oszczędność i prostotę, co także można zaobserwować w twórczości katalońskiego architekta, szczególnie we wnętrzach domów. Aspekt ten może realizować się także poprzez trudności w stworzeniu sobie finansowego bezpieczeństwa. Niestety Gaudí nie dorobił się majątku na swoim wielkim talencie. Zamiłowanie do skromnego ubioru także można częściowo przypisać działaniu tego aspektu. To mogło zrealizować się również przez częste wykorzystywanie potłuczonej ceramiki. Osoby z aspektami Wenus z Saturnem nie lubią marnotrawstwa i często znajdują nowe zastosowanie dla rzeczy nadających się do wyrzucenia. Gaudí wykorzystał odpady ceramiczne i uczynił z nich dzieła sztuki. Z drugiej strony aspekt ten mógł przynieść Gaudiemu samotność, brak wiary w swoją atrakcyjność, brak wiary w to, że miłość niesie ze sobą coś dobrego i niechęć do kobiet. Z kolei kwadratura Wenus z Uranem i Plutonem obdarzyły go niezwykle oryginalnym i nowatorskim podejściem do sztuki. To właśnie te aspekty sprawiły, że Gaudí miał tak niezwykłe pomysły, które budziły zarówno zachwyt jak i kontrowersje. Z jednej strony jego dzieła zachwycają, a z  drugiej wywołują refleksję, czy artysta jednak nie przekroczył pewnych granic dobrego smaku i nie przesadził. Tak właśnie działają aspekty Wenus z Uranem i Plutonem. Pozwalają one stworzyć coś niezwykłego, co przełamuje pewne schematy i szokuje oryginalnością. Mars w horoskopie Gaudiego tworzy opozycję do Neptuna, co sprawiło, że architekt nadał swoim dziełom baśniowy charakter, unikał ostrych kątów, starając się, by wszystko sprawiało wrażenie płynnego.

Publikacja na Astroportal.pl 21.09.2015

EWA KRAJEWSKA – podróżniczka, astrolog. Ukończyła Iberystykę na Uniwersytecie Warszawskim. Przez niemal 8 lat mieszkała w Meksyku, gdzie pracowała jako pilot wycieczek, jednocześnie rozwijając ezoteryczne zainteresowania (astrologia, tarot, runy, numerologia, astrologia aztecka). Na łamach „Czwartego Wymiaru” oraz „Poznaj Świat” opisuje piękno i tajemnice Ameryki Łacińskiej. Po powrocie do Polski poświęciła się astrologii. Nauki pobierała w Warszawskiej Szkole Astrologii i na wykładach Polskiego Stowarzyszenia Astrologicznego. Strona: www.facebook.com/Astrolog.Ewa   
Kontakt: ek.azul@interia.pl