Punkt Fortuny i Punkt Ducha

Podczas analizy horoskopu skupiamy się najpierw na badaniu kondycji i siły planet, ich położenia w znakach i domach, a także oceniamy aspekty planet i położenie osi. Są jednak inne punkty, które warto wziąć pod uwagę, kiedy chcemy odczytać ukrytą dynamikę horoskopu. Są nimi Punkt Fortuny i jego lustrzane odbicie – Punkt Ducha.

Początki
Punkt Fortuny, nazywany też optymistycznie przez niektórych autorów w polskiej literaturze astrologicznej Punktem Szczęścia, jest najważniejszym i najczęściej używanym punktem arabskim. Punkty arabskie, jak mylnie wskazuje ich nazwa, nie zostały wymyślone przez astrologów arabskich, choć wielu z tych średniowiecznych astrologów chętnie ich używało i powiększyło znacznie ich ilość. Były używane już przez greckich astrologów, którzy nazywali je miejscami, nie punktami, ponieważ pierwotnie wskazywano dla nich nie konkretny stopień zodiaku, a znak (czyli dom – w greckiej astrologii używano domów równych znakom). Pierwszą wzmiankę o Punkcie Fortuny znajdziemy w Czworoksięgu Ptolemeusza (II w. n.e.), który wyjaśnia, że informacje te pochodzą z egipskich i chaldejskich (czyli babilońskich) źródeł. Pisze o nim (i o wielu innych punktach) również Vettius Valens (II w. n.e.), Julius Firmicius Maternus (IV w. n.e.), Masha'allah (VIII w. n.e.), Albumasar (IX w. n.e.), Al – Biruni (X/XI w.), Guido Bonatti (XIII w.). Punkty arabskie wróciły znów do łask w drugiej połowie XX wieku, a książka Roberta Zollera „The Arabic Parts in Astrology”, wydana (wraz z tłumaczeniem tekstu Bonattiego o punktach arabskich) w 1980 r. i wznowiona w 1989 r., przywróciła tę starą astrologiczną technikę do łask. W popularnym w latach 90. XX w. polskim programie Mandala, stworzonym przez Dariusza Walickiego i Leszka Weresa, można było sprawdzić, gdzie w horoskopie jest Punkt Fortuny (nazwany przez twórców programu Punktem Szczęścia) i wiele innych punktów. Niestety, mało było wtedy wiadomo na temat tego, jak ten punkt interpretować. Pozostawała intuicja i tzw. metoda prób i błędów. Tymczasem starożytni astrologowie pozostawili w swoich tekstach wiele wskazówek, jak używać Punktu Fortuny i do czego może on służyć.

Fortuna i jej koło, ilustracja w dziele "De Casibus Virorum Illustrium" Giovanniego Boccaccia,
Paryż 1467, źródło: wikipedia.org

Jak go policzyć?
Są dwie metody obliczania Punktu Fortuny, obie pochodzą ze starożytnych tekstów. Według pierwszej, uproszczonej (podaje ją Ptolemeusz), musimy policzyć w stopniach odległość między Słońcem i Księżycem w horoskopie (zgodnie z kierunkiem znaków zodiaku), a potem odmierzyć tę ilość stopni od ascendentu (też zgodnie z kierunkiem znaków) i w ten sposób wyznaczymy Punkt Fortuny. W praktyce, jeśli ktoś ma Słońce w 1. stopniu znaku Barana, a Księżyc w 1. stopniu znaku Byka, to odległość między nimi wynosi 30 stopni. Aby znaleźć Punkt Fortuny, odliczamy 30 stopni od ascendentu, który w tym przykładowym horoskopie znajduje się w 5. stopniu Wagi. Punkt Fortuny znajduje się więc w 5. stopniu znaku Skorpiona.

Uproszczoną formułę obliczania Punktu Fortuny można przedstawić w ten sposób:

Punkt Fortuny = ascendent + odległość między Słońcem i Księżycem

Drugi sposób uzyskiwania Punktu Fortuny uzależnia obliczanie tego punktu od tego, czy horoskop jest dzienny (Słońce jest nad horyzontem, właściciel horoskopu urodził się w dzień), czy nocny (Słońce jest pod horyzontem, właściciel horoskopu urodził się w nocy). W horoskopie dziennym od ascendentu odliczamy ilość stopni, jaka jest między Słońcem i Księżycem w kolejności następowania po sobie znaków (tak jak w uproszczonej formule). W horoskopie nocnym robimy odwrotnie: obliczamy, ile w stopniach wynosi odległość między Księżycem i Słońcem (w kolejności znaków zodiaku) i odliczamy tę ilość stopni od ascendentu, aby znaleźć Punkt Fortuny. Według tej formuły inaczej więc liczymy Punkt Fortuny dla horoskopu nocnego. W horoskopie osoby urodzonej 16 lutego 2010 r. w Warszawie o godz. 21:42 (jest to horoskop nocny) odległość między Księżycem i Słońcem wynosi 330 stopni (licząc zgodnie z kierunkiem znaków zodiaku – Księżyc jest w Rybach, a Słońce w Wodniku, dzieli je więc 11 znaków zodiaku po 30 stopni każdy). Odmierzamy 330 stopni od ascendentu, który jest w tym horoskopie w 19 st 41 min Wagi, Punkt Fortuny wypada więc w 19 st 40 min Panny. Warto sprawdzić w swoim programie astrologicznym, według jakiej formuły obliczany jest Punkt Fortuny, aby uniknąć zamieszania i nieporozumień. Polecam obliczenie ręczne, na wydruku horoskopu – robi się to szybciej i nie jest to skomplikowane. Klasyczna formuła do obliczania Punktu Fortuny wygląda tak:

Punkt Fortuny w horoskopie dziennym = ascendent  + odległość między Słońcem i Księżycem

Punkt Fortuny w horoskopie nocnym =  ascendent + odległość między Księżycem i Słońcem

Przykładowy horoskop osoby urodzonej 16 lutego 2010 r. w Warszawie o godz. 21:42

Jak łatwo zauważyć, osoby urodzone podczas nowiu Księżyca będą miały Punkt Fortuny zawsze w koniunkcji z ascendentem lub bardzo blisko niego (bo odległość między Słońcem i Księżycem jest albo zerowa, albo kilkustopniowa). Natomiast osoby urodzone podczas pełni Księżyca Punkt Fortuny będą miały zawsze w koniunkcji z descendentem lub bardzo blisko niego ( bo odległość między Słońcem i Księżycem wynosi podczas pełni 180 stopni).

Dawni astrologowie przywiązywali wielką wagę do tego, czy horoskop jest dzienny, czy nocny, bo od tego zależała siła Świateł (Słońca i Księżyca) oraz planet w horoskopie. Dlatego druga, klasyczna metoda obliczania Punktu Fortuny jest o wiele ciekawsza i według mnie jest o wiele trafniejsza w interpretacji horoskopu.

Znaczenie
Punkt Fortuny łączy w sobie energię trzech najważniejszych elementów horoskopu: Słońca, Księżyca i ascendentu. Starożytni uważali, że jest to jeden z najważniejszych punktów w horoskopie, ponieważ opisuje, w jaki sposób przejawia się w horoskopie energia (ascendent) , która wynika z unikalnej relacji między Słońcem i Księżycem. Punkt Fortuny jest punktem losu – a wiadomo, że Fortuna kołem się toczy. Punkt Fortuny określa więc nasz życiowy fart, nasz stan fizyczny i zdrowie oraz wszystko to, co możemy w życiu dostać od losu bez zbytniego wysiłku i zabiegów z naszej strony. Punkt Fortuny jest więc wyznacznikiem tego, co przyniesie nam los, dobrego lub złego, i jak wpływa na nas świat zewnętrzny. Określa też, ile pieniędzy jesteśmy w stanie zarobić i jaki poziom dobrobytu osiągniemy. W pewnym sensie ma podobne znaczenie do planety Jowisz. Punkt Fortuny jest jednak dodatkowym potwierdzeniem naszego przeznaczenia, a także służy do rozpoznawania (tak o nim pisał Firmicius Maternus), które horoskopy są szlachetniejsze, bardziej szczęśliwe i fartowne, a które mniej.

Jak interpretować Punkt Fortuny?
Samo znalezienie Punktu Fortuny w horoskopie to dopiero początek pracy z tym punktem. Do dalszej interpretacji musimy bowiem znaleźć jego dyspozytora, czyli planetę, która włada znakiem zodiaku, w którym jest Punkt Fortuny. Tę metodę stosuję przy analizie PF. Firmicius Maternus poszerzał poszukiwanie dyspozytora PF. Twierdził on, że dyspozytorem PF może być władca znaku, władca termy, w której znajduje się PF lub też władca term Słońca lub Księżyca. Jeśli nie ma jednego władcy znaku PF i jego term, oraz term Słońca i Księżyca (taka zgodność zdarzyć się może bardzo rzadko), to wtedy najsilniejszy z nich będzie władcą PF i decyduje o tym, jak działa PF. Siłę planety określamy według klasycznych reguł: według władztwa, wywyższenia, termy, wygnania, upadku itp. Tabelę Williama Lilly'ego do analizy siły planet według powyższych kryteriów opublikowaliśmy w poprzednim numerze Trygonu 3(8)/2010 na s. 10. Kiedy znajdziemy już władcę Punktu Fortuny, badamy jego położenie w horoskopie według poniższych reguł:

1) Dom oraz znak PF i dyspozytora wskaże, w jakiej dziedzinie życia możemy spodziewać się działania losu i darów Fortuny.

2) Jeśli dyspozytor PF robi aspekt do PF, to jest to dobry znak, że właściciel horoskopu ma więcej szczęścia, życiowych możliwości lub o jego życiu w dużym stopniu zadecyduje los.

3) Dobrym znakiem jest, jeśli Księżyc lub Słońce robi aspekt (koniunkcję, sekstyl, kwadraturę, trygon, opozycję) z PF; najlepiej, jeśli aspekt ten robi Światło, które rządzi porą dnia, w której urodził się właściciel horoskopu (w dzień Słońce, w nocy Księżyc).

4) Dobrze rokuje, jeśli dyspozytor lub sam PF tworzy aspekt z benefikami: Wenus lub Jowiszem. Gorzej, jeśli tworzy aspekt z malefikami: Marsem lub Saturnem.

 JuliuszaSłowacki ur 4.09.1809 r. godz. 7:00, Kamieniec Podolski, Polska (obecnie Ukraina),
klasyfikacja A, z listu Słowackiego, archiwum autorki.

Punkt Fortuny w horoskopie Juliusza Słowackiego jest bardzo ciekawie położony. Leży bowiem w Raku w X domu i tworzy aspekt z dwoma benefikami – koniunkcję z Wenus oraz kwadraturę z Jowiszem. Władca PF, Księżyc, jest bardzo silny w tym horoskopie, bo jest w swoim władztwie i w domu kątowym. Jak widać, los uśmiechał się do wielkiego poety w biznesie (X dom) i w sprawach rodzinnych (Rak). Poeta był silnie związany z matką, która wspierała go i pomagała mu przez całe życie. Prowadziła w Wilnie salon literacki, gdzie poeta od małego nasiąkał atmosferą sztuki. Słowacki miał jednak zmysł biznesowy i umiał sam zarabiać pieniądze, i to całkiem spore. Grał z powodzeniem na giełdzie, co jest ciekawą realizacją położenia PF w X domu w koniunkcji z Wenus, która włada w horoskopie poety domem II (pieniądze, zasoby, majątek ruchomy). Jowisz natomiast, który włada descendentem (w Rybach) i ic (w Strzelcu) jest w VIII domu, co dobrze oddaje spekulacje giełdowe i obracanie akcjami (kolej żelaznych i banków), co dodatkowo potwierdza jego położenie w znaku Barana (odwaga, hazard, ryzyko finansowe). Co ciekawe, Punkt Fortuny tworzy również trygon do dwóch malefików: Marsa i Saturna, które tworzą koniunkcję w trzecim dekanacie znaku Skorpiona. To połączenie może opisywać stan zdrowia i posturę Słowackiego. Był on niewielkiego wzrostu, słabej postury (Saturn) i dość chorowity z natury (miał astmę i chorował długo na płuca, zmarł na gruźlicę).

Koło Athli
Punkt Fortuny służył do różnych celów. Oprócz wnioskowania, jaki los nas w życiu spotka, używało się go również jako początku Koła Athli, alternatywnego systemu domów, opisanego przez Marciusa Maniliusa w „Astronomica” (I w n.e.). Teoria ta nie pojawia się u żadnego innego starożytnego autora. Punkt Fortuny służył tu jako swojego rodzaju ascendent, punkt początkowy, od którego odliczano dwanaście równych, trzydziestostopniowych odcinków czyli domów. Athla w języku greckim oznaczała nagrodę w zawodach lekkoatletycznych (podaję za Lee Lehman). Koło Athli, liczone od Punktu Fortuny, wyznaczało więc koło nagród, które w życiu możemy dostać. Odliczanie takich alternatywnych domów dla różnych punktów w horoskopie było częstą praktyką w starożytności. Jednak Koło Athli wyróżnia się znaczeniem przypisywanym poszczególnym domom.

Alternatywne domy dla punktów wg. Maniliusa:
1 dom: Res familians – Fortuna, los, dom rodzinny.
2 dom: Militia peregrinatio – służba wojskowa, wojsko, wojna, podróże.
3 dom: Officia publica – sprawny społeczne i publiczne, biznes.
4 dom: Opera formnsia – prawo.
5 dom: Conjugia, soci, hospites – małżeństwo, związki.
6 dom: Opes, salus – bogactwo.
7 dom:  Pericula – zagrożenia, wypadki.
8 dom: Nobilitas, fama, gratis – zaszczyty, sława, hierarchia.
9 dom: Nate infantum: dzieci.
10 dom: Actus dominica imperia – działanie, autorytet, charakter.
11 dom: Veletudo morbi, medicatio – zdrowie.
12 dom: Volorum effectus – spelnienie, nadzieja, sukces.

Jak używać tego alternatywnego systemu domów? Na pewno warto przeanalizować, gdzie znajdują się planety i Światła, ze szczególnym uwzględnieniem malefików i benefików oraz Świateł horoskopu.


Punkt Ducha
Lustrzanym odbiciem Punktu Fortuny jest Punkt Ducha, który obliczamy odwrotnie niż Punkt Fortuny:

Punkt Ducha w horoskopie dziennym = ascendent  + odległość między Księżycem i Słońcem

Punkt Ducha w horoskopie nocnym = ascendent  + odległość między Słońcem i Księżycem

Znaczenie Punktu Ducha jest przeciwne do tego, co oznacza Punkt Fortuny. Tak jak PF oznacza bieg wydarzeń, na jaki mamy mały wpływ i okoliczności życiowe, tak Punkt Ducha określa, jak my sami realizujemy nasze życiowe powołanie, jakich dokonujemy wyborów i jaki mamy wpływ na własny los. W sprawach zdrowia pokazuje natomiast, jak dbamy o siebie, swoje zdrowie i ciało. Jednym słowem, Punkt Ducha pokazuje poziom naszej wewnętrznej determinacji i motywacji, aby samemu kształtować swoje życie i walczyć z przeciwnościami losu. A także czy jesteśmy aktywni w zdobywaniu pieniędzy i szczęścia, czy nie. Punkt Fortuny jest uważany za punkt księżycowy (intuicja, los), a Punkt Ducha za punkt słoneczny (nasza wola).

W horoskopie Słowackiego Punkt Ducha znajduje się w 3 st 50 min Strzelca w III domu. To ciekawe położenie, bo Słowacki uwielbiał podróżować i dzięki podróżom dojrzał i jako człowiek, i jako artysta. Władca PD, Jowisz, jest co prawda w znaku Barana, czyli w znaku żywiołu ognia (w astrologii klasycznej Jowisz, Słońce i Saturn są władcami żywiołu ognia), ale jako że jest to horoskop dzienny, to władcą znaków ognistych jest tutaj Słońce (Jowisz jest władcą żywiołu ognia w horoskopach nocnych). Jowisz jest dodatkowo osłabiony retrogradacją i położeniem w VIII domu. Wzmacnia PD to, że Słońce, które jest głównym Światłem tego horoskopu (bo horoskop jest dzienny), tworzy z nim aspekt kwadratury (mimo że jest to aspekt napięciowy, na plus liczymy każdy aspekt Światła do PD czy PF). Słowacki, mimo że dużo publikował i umiał zabiegać o swoje finanse i poetycką karierę (Jowisz jako władca PD), nie zyskał sławy za życia, o którą tak zabiegał. Ciekawa jest koniunkcja Neptuna z PD. Z jednej strony Neptun bardzo osłabia ten punkt, powodując błąkanie się po omacku i nieskuteczne działania, jakie Słowacki podejmował, aby zdobyć popularność jako poeta, co według niego oznaczało przyćmić sławę Mickiewicza, z którym przez całe życie rywalizował. Postrzegany był przez współczesnych jako modniś i nudziarz. Z drugiej strony Neptun sprawił, że duchowe poszukiwania poety, oraz jego tzw. przełom mistyczny, jakiego doznał pod koniec życia, dały mu nowe siły do pracy poetyckiej i sprawiły, że mimo choroby Słowacki pod koniec życia odzyskał spokój ducha i poczucie sensu swojej pracy. Oczywiście ważne jest też to, że Neptun w jego horoskopie robi kwadraturę do Słońca, które jest w XII domu. Ale takie położenie Punktu Ducha wskazuje, że poecie bardziej sprzyjał los i bieg życiowych wypadków, a on sam nie miał aż tylu sił, aby pokonywać trudności. Jak pokazała historia, dopiero wiele lat po śmierci zaczął być doceniany i uznawany za jednego z najważniejszych polskich poetów.

Analiza Punktu Fortuny i Punktu Ducha daje ciekawy obraz tego, jak właściciel horoskopu zmaga się z losem i korzysta z życiowych okazji. Na pewno nie są to elementy, od których trzeba zaczynać interpretację horoskopu. Punkty te pokazują jednak ukryty, duchowy wymiar horoskopu i dają nam dodatkowe informacje co do predyspozycji i losu osoby, której horoskop interpretujemy.

Artykuł ukazał się w kwartalniku "Trygon" nr 4/5 (9/10)/2010. Jest to zapis wykładu Izabeli Podlaskiej-Konkel, wygłoszony podczas II Konferencji Polskiego Stowarzyszenia Astrologicznego 27-28.02.2010

 

IZABELA PODLASKA–KONKEL jest astrologiem od 1998 roku. Specjalizuje się w astrologii partnerskiej, biznesowej i elekcyjnej. Prowadzi z Miłosławą Krogulską Warszawską Szkołę Astrologii oraz strony Astroportal.pl i Czary.pl. Redaktor naczelna kwartalnika Astrologia Profesjonalna, wydawca kwartalnika Tarocista i przedstawiciel Polskiego Stowarzyszenia Astrologicznego. Należy do: AAGB, ISAR, NCGR. Mieszka w Warszawie. Prowadzi bloga pod adresem www.izabelapodlaska.pl